در مورد روغن موتور بيشتر بدانيم؟
هر نوع وسیله نقلیه برای اینکه بتواند بکار خود ادامه دهد باید از یک سیستم روغنکاری برخوردار باشد.
در واقع روغن بصورت حائلی بین قطعات متحرک دستگاه قرار گرفته و از تماس مستقیم سطوح فلزی ودرنتیجه سایش آنها جلوگیری میکند و نبودن روغن بین قطعات باعث تماس مستقیم آنها گردیده و سبب سایش سریع و ایجاد حرارت زیاد میگردد و باعث می شود که قطعات در تماس با يکديگر خيلی زود از کار بیفتند.
لايه نازک روغن که بین قطعات در تماس قرار میگیرد سبب میشود که تماس قطعات با یکدیگر قطع گردیده و سایش قطعات به حداقل برسد.
روغن در موتور در واقع همانند خون در بدن انسان عمل می کند و اگر روغن در موتور نباشد و یا میزان روغن بسطح پائین تقلیل باید در واقع موتور قادر به ادامه کار نمی باشد.
وظایف اصلی روغن در موتور بشرح زیر میباشد:
- تقلیل اصطکاک بین قطعات متحرک
- خنک کردن قطعات متحرک
- تمیز کردن مسیر حرکت خود برای جلوگیری از جمع شدن ذرات خارجی در محل حرکت روغن در موتور
- انتقال حرارت به قسمت خنک کننده روغن
- انتقال ذرات و آلودگيها به فیلتر
عوامل آلودکننده روغن موتور :
گرد و غباری که از طریق سیستم تهويه محفظه میل لنک وارد اين محفظه می شود با روغن درهم آمیخته و ایجاد موادی شبيه به گل و لای می نماید و با تغییراتی که اخیرا در سیستم تهويه محفظه میل لنک برخی از موتورها بوجود آمده است این اشکال تا حدی بر طرف شده است.
همچنين دوده و سولفور ناشی از احتراق سوخت در سيلندرها ميتواند بمیزان قابل ملاحظه ای از محفظه احتران داخل روغن گردد.
آب نيز بصورت بخار از طریق رینگ ها می تواند وارد روغن موتور شود. بیشتر این آب با دود مخلوط شده و از طریق لوله اگزوست خارج می گردد ولی مقداری از آن نیز از کنار رینگ ها گذشته و با روغن مخلوط می گردد و ابن موارد نيزاز دیگر عوامل آلوده کردن روغن موتور می باشد
اگر روغن موتور بموقع تعویض نشود و ميزان آلودگی ها در روغن افزايش يابد، ديگر روغن از عهده تمیز کردن قطعات متحرک موتور بطور کامل برنیامده و موجب آسيب به موتور می شود.
بطور کلی روغن موتور بر حسب میزان غلظت آن درجه بندی می گردد.
غلظت روغن در واقع اندازه گيری میزان مقاومتی است که روغن حين عبور از حفره ای بقطر و طول معین و در دما و زمان معینی از خود نشان می دهد.
نفش مواد افزودنی در روغن های امروزی:
غلظت روغن بهیچوجه تنها تعیین کننده اصلی قابلیت روغن برای کار در موتور تحت شرایط مختلف نمی باشد.
روغن های امروزی معمولا حاوی مواد افزودنی ويژه ايی می باشند تا بتوانند علاوه بر حائل بودن بین قطعات و خنک کردن موتور وظایف ديگری نيز به شرح زير انجام دهند.
جلوگیری از اکسیداسیون و سایش
پراکنده کردن آلودگیهای
مما نعت از ایجاد کف و زنک
ثابت نگهداشتن میزان غلظت روغن با تغيير دما
بسياری از این مواد افزودنی از ترکیباتی نظير روی، فسفر، سولفور، باریوم و کلسیم ساخته می شوند.
مقدار این مواد افزودنی در روغن های مختلف بستگی مستقیم به نوع و ساختمان موتور و شرايط کارموتور دارد.
سیستم روغنکاری در موتور:
برای روغنکاری موتورهای اولیه از یک روش ساده بنام سیستم ترشح استفاده می شد. بدپن تر تیب که در نتیجه حرکت شاطون ها و میل لنک و ضربه ای که از این حرکت در درون روغن بوجود می آید روغن به اطراف پرتاب و به دیواره های سیلندر پیستون و محوطه های با دامک دنده ها غیره می رسید.
البته میتوان درک کرد سیستم ترشح، سیستمی بوده غیر قابل کنترل و در اين سيستم بهیچوجه نمیشد میزان روغنی را که به هر یک از قطعات میرسد را تنظيم کرد و در نتيجه روغن به برخی از قطعات زیاد و به بعضی دیگر کمتر از حد لازم میرسيد.
پس از انجام پژوهش هایی پمپ فشار روغن ابداع گردید.
تحت فشار این پمپ، روغن به میزان لازم به قسمت های حساس رسانده می شود.
بتدریج یا ازدیاد دور و فدرت موتورها، در موتورهای جديد سیستم ترشحی روغنکاری بطور کلی مترود و جای خود را به سیستم فشاری داد.
پمپ روغن که با نیروی موتور بگردش درمیاید روغن را به يک مجرای اصلی وارد و از آنجا روغن تحت فشار به قسمتهای حساس می رسد.
با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، در سیستم روغنکاری موتور و همچنين فورمولاسيون روغن موتور نیز پيشرقت های شگرفی بوجود آمده است که در نتيجه اکنون موتورهايی فويتر و با فابليت های بسيار يهتری ساخته شده اند.
سيستم درجه بندی روغن از نظر غلظت:
روغنها برحسب غلظت آنها درجه بندی می شوند و شماره مشخصه S.A.E مشخص می گردند.
سه حرف S.A.E مخفف Society of Automotive Engineers, (انجمن مهندسین خودرو آمريکا ) می باشد که درجه بندی غلظت روغن بر مبنی استاندار تدوين شده در اين اتجمن بوده و روغن موتور بر حسب میزان غلظت از S.A.E10 تا S.A.E60 درجه بندی می گردد.
مهمترين آزمايش ها و تستهای مشخص کننده کیفیت روغن موتور:
ترکیب و کیفیت روغن موتور بوسیله آزمایشها زیر تعیین می گردد.
تست اندازه گيری چگالی:
چگالی عبارتست از وزن حجم معین از نمونه به وزن هم حجم آب مقطر در دمای 15/S درجه سانتیگراد
تست اندازه گيری غلظت:
غلظت نماینده مقاومتی است که هر مایع در موقع جاری شدن از خود نشان می دهد.
تست اندازه گيری نقطه سیلان:
عبارتست از درجه حرارتی که پائین تر از آن درجه روغن دیگر حالت سیلان نداشته باشد.
تست اندازه گيری مقداراسيديته روغن:
عبارتست از مقدار میلی گرم پتاس که برای خنثی کردن اسیدهای موجود در یک گرم روغن بکار میرود.
تست اندازه گيری مبزان کف کردن:
ابن تست در اثر دمیدن هوا در روغن و اندازه گيری ميزان تشکيل کف در روغن تحت شرایط معین انجام می شود.
تست تعيين رنگ:
از مقایسه رنک نمونه روغن با شیشه رنگین شماره دار استاندارد، عدد مشخصه رنگ روغن بدست می آید.
تست تعيين نقطه اشتعال:
منظور از اين نقطه، حداقل دمايی است که در آن دما بخارات روغن در هوا، در تماس با يک شعله در بالای آن، در لحظه آتش گرفته و خاموش ميشود يعنی آتش بصورت مستمر ادامه نميابد و به سرعت آتش خاموش می گردد.
آیا مخلوط کردن روغن موتور به موتور شما آسیب می رساند؟ (ویدئوی قسمت اول)
آیا مخلوط کردن روغن موتور به موتور شما آسیب می رساند؟ (ویدئوی قسمت دوم)
آیا مخلوط کردن روغن موتور به موتور شما آسیب می رساند؟ (ویدئوی قسمت سوم)
