روغن تراش یکی از انواع روغن های صنعتی است که در عملیات ماشین کاری نظیر مته کاری، تراشکاری و فلزکاری فلزات آهنی و غیر آهنی از آن استفاده میگردد. برخی از انواع روغن های تراش در آب محلول هستند و اصطلاحا با نام آب صابون یا روغن حل شونده معروف میباشند.

این روغن ها دارای انواع متعددی هستند از قبیل آب صابون روغنی، آب صابون سنتتیک، آب صابون بیو کولنت. آب صابون در واقع روغنی است که قابل اختلاط با آب است و در زمان اختلاط با آب امولسیون پایداری تشکیل می دهد که به شکل محلول شیری رنگ است. پایداری امولسیون، محافظت در برابر خوردگی و زنگ زدگی از جمله مزایای یک روغن تراش خوب می باشند.

جهت مقابله با بو گرفتن امولسیون و کنترل فساد آن معمولاً این روغن ها حاوی مواد فزودنی ویژه ای هستند. با توجه به اینکه این روغن بصورت امولسیون استفاده میشود، بهتر است ابتدا در مورد امولسیون بیشتر بدانیم.

 امولسیون چیست؟

اصولا روغن در آب حل نمی شود، ولی وقتی روغن تراش به آب اضافه می شود، ذرات آن به شکل قطرات بسیارریز معلق درآب در می آید که به آن امولسیون میگویند. شکستن روغن تراش به ذرات بسیار ریز با استفاده از یک ترکیب شیمیایی موسوم به امولسیفایر انجام میشود که به روغن تراش اضافه شده است.

در ادامه به برخی از مهمترین ویژه گی هایی که یک روغن تراش یا آب صابون خوب باید دارا باشد و موارد کاربرد آن اشاره میگردد.

روغن تراش

ویژگی های یک آب صابون خوب 

• باید دارای خاصیت روان کنندگی و خنک کنندگی عالی باشد.
• به سرعت با آب مخلوط شود و تشکیل امولسیونی پایداروهمگن دهد.
• حاوی مواد افزودنی ضد زنگ باشد است تا از زنگ زدگی قسمت های مختلف تجهیزات در تماس با این روغن ممانعت به عمل آورد.
• دارای مقاومت بالا در مقابل تشکیل کف و رسوب باشد.
• دارای قابلیت فیلتراسیون بسیار خوبی باشد.
• باید فاقد مواد مضر مانند ترکیبات نیتریت ،کلر، آمونیوم باشد.
• طول عمر بالا و مقاومت خوبی در برابر میکروارگانیسم ها داشته باشد.
• استفاده و نگهداری از آن آسان باشد.
• براده‎ها و تراشه‎ها را بشوید و سطح قطعه‎کار و ابزار برش را تمیز کند.
• از زنگ ‎زدن و جوش‎خوردن سطوح تازه‎ی ایجاد شده توسط برش جلوگیری کند.
• سازگاری خوبی با افزودنی های قلیایی باشد.
• سازگار با آب سخت باشد.
• در برابربوگرفتن و فساد مقاومت بالایی داشته باشد.
• مقدار تبخیرآن کم باشد.
• نقطه اشتعال بالایی داشته باشد.
• با پوست بدن و محیط زیست سازگار باشد.

موارد کاربرد آب صابون

این روغن درماشین های تمام اتوماتیک CNC و سایر تجهیزاتی که عملیات فلزکاری وتراشکاری را انجام می دهند (شامل دنده زنی داخلی و سطحی، حدیده کاری، پیچ تراشی، تراشکاری دنده، برشکاری، مته کاری، سنگ زنی، فرز کاری، خارزنی، برشکاری با اره، روتراشی و داخل تراشی) مورد استفاده قرار می گیرد.

از نکات مهم در مورد این روغن، طریقه مصرف آن است که به دلیل اهمیت این موضوع در ادامه، در این مورد توضیحات بیشتری ارائه میگردد.

روغن تراش

طریقه مصرف آب صابون

• معمولا یک قسمت روغن تراش با 20 قسمت آب مخلوط شده و سپس امولسیون حاصل شده، مصرف میشود
• پس از اختلاط روغن با آب، مخلوط حاصل باید کاملا به هم زده شود
• قبل از مصرف این روغن ظرف مربوطه باید کاملا تمیز گردد

همچنین موارد زیر در رابطه با نحوی مصرف آب صابون و نگهداری از آن توصیه میگردد:

• روغن حل شونده حتماً با آب با کیفیت مخلوط گردد
• PH امولسیون مصرفی بصورت دوره ایی اندازه گیری شود
• ازامولسیون باغلظت مناسب وبه اندازه توصیه شده توسط کارشناسان روغن استفاده گردد
• در صورتی که در امولسیون، مواد اضافی نظیر براده و یا ذرات چوبی مشاهده گردید نسبت به حذف آنها اقدام گردد

مناسبترین نسبت های اختلاط روغن با آب عبارتند از:

• برای سنگ زنی ٤%
• برای ماشین کاری نیمه سخت ٥% – ٧%
• برای ماشین کاری سخت ٦% تا ٩%

در ادامه این مقاله به چند سوال پر تکرار در زمینه روغن حل شونده و آب صابون پاسخ داده شده است.

• چرا از آب به جای روغن در عملیات فلزکاری استفاده نمیشود؟

آب از هدایت حرارتی بسیار بالایی برخوردار است و می تواند به عنوان یک خنک کننده در عملیات فلزکاری مورد استفاده قرار گیرد اما خواص روانکاری آب در عمل صفر است. بعلاوه آّب به سرعت موجب خوردگی و زنگ زدگی قطعات فلزی ماشین می شود. در واقع آب قادر به روانکاری قسمتهای متحرک ماشین آلات نیست و توانایی کاهش اصطکاک در منطقه درگیری سطوح در تماس را ندارد و به همین جهت استفاده از روغن تراش یا آب صابون در عملیات فلزکاری رایج شده است.

روغن تراش

• چرا برای کاربردهای مختلف از امولسیون با غلظت های متفاوت استفاده می شود؟

درعملیات فلزکاری، روغن باعث روانکاری و آب موجب خنک شدن سطوح در تماس می شود. فرایند هایی که در آنها روانکاری به اندازه خنک کردن اهمیت داشته باشد، به امولسیون غلیظ تری نیاز می باشد و در فرایندهایی که خنک کنندگی در آنها اهمیت بیشتری دارد، از امولسیون رقیق تری استفاده می شود.

• تاثیر آب سخت بر روی آب صابون، چیست؟

آب های سخت دارای نمک های بی کربنات، کلسیم و منیزیوم محلول هستند. این نمک ها با امولسیفایر میتوانند وارد واکنش شوند و امولسیفایرها در نتیجه این واکنش مصرف می شوند و لذا مقدار امولسیفایر باقیمانده، برای تشکیل یک امولسیون پایدار کافی نخواهد بود و به همین دلیل آب و روغن از یکدیگر جدا می شوند. سرعت جدا شدن آب و روغن بستگی به میزان سختی آب دارد. همچنین آب های سخت، سرعت رشد باکتریهای بی هوازی را افزایش می دهند که این خود از دلایل شکستن امولسیون به حساب می آید.

با توجه به حساسیت های انتخاب یک روغن تراش مناسب، جهت دریافت مشاوره رایگان و خرید روغن تراش با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمتها همواره میتوانید با شرکت بازرگانی رجال تماس بگیرید و از راهنمایی و تجربه مشاورین این شرکت بهره ببرید.