عدد NLGI گریس چیست و چه نقشی در انتخاب گریس مناسب دارد؟

عدد NLGI گریس چیست؟

عدد NLGI گریس: در زمان انتخاب و استفاده از گریس ها، حتما با کلمه NLGI بعنوان نمادی از نمره گریس روبرو شده اید و لذا در ابتدا بهتر است، اول به این موضوع بپردازیم که اصولا کلمه NLGI به چه معنی است و از کجا آمده است.

NLGI در واقع مخفف عبارت National Lubricating Grease Institute و به معنی موسسه ملی گریس روان‌ کننده میباشد که این موسسه در سال 1933 تاسیس شده است.  لازم به ذکر است، این موسسه به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی با هدف ترویج تحقیق، توسعه و آموزش مطالب مرتبط با گریس‌ها به وجود آمده و هدف این موسسه ایجاد استانداردها و دستور العمل های صنعتی مناسب ارزیابی گریس‌ها بوده است.

بر اساس دستور العمل موسسه ملی گریس روان‌ کننده، گریس ها بر اساس قوام و سفتی آنها طبقه بندی شده اند و  برای این طبقه بندی شاخصی به نام NLGI بصورت اعدادی از سه صفر تا 6 تعریف شده که عدد NLGI برابر سه صفر برای روانترین گریس و عدد NLGI برابر 6 برای سفترین نوع گریس در نظر گرفته شده است.  در استاندارد ملی ایران به شماره ۱۲۰۹، روش تعیین عدد NLGI توضیح داده شده که بر اساس اندازه گیری میزان نفوذ پذیری گریس میباشد و لازم به ذکر است که این استاندارد ملی، بر اساس روش استاندارد بین المللی ISO 2137:2007 تدوین گردیده.  استانداردهای معتبر دیگری نیز برای اندازه گیری میزان نفوذ پذیری گریس ها وجود دارند، بعنوان مثال ASTM D217 یا DIN 51518 که این استانداردها نیز معادل استاندارد ISO 2137:2007  بوده و قابل استناد هستند.

اگر به اختصار بخواهیم در خصوص روش کار در استانداردهای مذکور توضیح بدهیم، میتوان گفت که اساس این روشها بر رها نمودن یک وزنه ای مخروطی شکل از ارتفاع مشخصی در داخل ظرف حاوی گریس میباشد و سپس میزان نفوذ وزنه به داخل گریس در یک بازه زمانی مشخص اندازه گیری میشود.  در این روش تست، عمق نفوذ وزنه مخروطی در داخل یک ظرف محتوی گریس و در مقیاس يك دهم ميلي، مبنای تعیین میزان نفوذ پذيري گریس مي باشد. در این روش تست، بعنوان مثال، عدد نفوذ پذيري 100 بيانگر گريس جامد و عدد نفوذ پذيري 450 بيانگر گريس نيمه مايع مي باشد و لازم به ذکر است، این آزمایش باید در دمای ثابت 25 درجه سانتیگراد انجام شود.  طبعا هر چه گریس سفت تر باشد، میزان نفوذ وزنه به داخل گریس کمتر و شاخصNLGI آن بزرگ تر خواهد بود و بلعکس هرچه گریس نرمتر باشد، میزان نفوذ وزنه به داخل گریس بیشتر بوده و شاخص NLGI آن کمتر خواهد بود.

عدد NLGI در گریس چه نقشی در انتخاب گریس مناسب دارد؟

به این ترتیب، اعدادی که از تست نفوذ پذیری به دست می آیند، جهت تعیین عدد NLGI در گریس استفاده میشوند که رابطه عدد نفوذ پذیری و NLGI در جدول زیر شرح داده شده است:  

در ادامه در مورد طبقه بندی گریس ها بر اساس NLGI و گریدهای تعریف شده در این رابطه توضیحات بیشتری ارائه میگردد:  

-گریس با عدد NLGI برابر 000

گریس با عدد NLGI برابر 000، بدلیل آنکه کمترین مقدار از مواد غلیظ کننده را دارد، در واقع از نظر ظاهری شبیه به مایع است و شبیه به سس کچاپ بوده و حالت روان دارد.  این گرید از گریس، عمدتا برای روانکاری سطوح کشویی، روانکاری هدایت گرها، روانکاری دنده های باز و روانکاری تجهیزاتی که در آنها به گریس با قابلیت پمپاژ در درون لوله و در مسافتهای طولانی، نیاز هست، توصیه میگردد.

-گریس با عدد NLGI برابر 00

گریس با عدد NLGI برابر 00 نیز یک گرید از گریس های با ظاهر تقریبا مایع محسوب میگردد که حالت فیزیکی آن شبیه به سس کچاپ غلیظ است.  این گرید از گریس، مناسب استفاده در چرخ دنده های خار، مخروطی و حلزونی در گیربکس های باز یا بسته میباشد که در شرایط عادی و حتی شرایط نسبتا سخت کار می کنند. از دیگر کاربردهای این گرید از گریس میتوان، به روانکاری سطوح لغزنده، هدایت گرها، بلبرینگ های کشویی و غلتکی اشاره نمود.  همچنین این گرید از گریس، جهت روانکاری متمرکز در سیستمهایی که به گریس با قابلیت پمپاژ نیاز دارند، نیز توصیه میشود.

-گریس با عدد NLGI برابر 0

گریس با عدد NLGI برابر 0 گریسی با ظاهری نیمه مایع و به شدت نرم است که حالت فیزیکی آن شبیه به سس خردل میباشد و میتوان گفت این گرید از گریس هنوز قابلیت پمپاژ دارد.  کارشناسان گریس، انتخاب این گرید ازگریس را جهت استفاده در مکانهایی که در آنها موضوع جابجا شدن گریس از محل اصلی آن  مسئله ساز نیست، بعنوان مثال جهت روانکاری یاتاقان های کشویی غلتکی، انتخابی خوب و مناسب میدانند.  همچنین استفاده از این گرید از گریس، برای روانکاری سوزن ها و غلتک های چند ردیف، زنجیر و کوپلینگ های زنجیره ای انعطاف پذیر، محیط های محصور مثل جعبه دنده هایی که با سرعت کم کار میکنند و بلبرینگ های محصور در محفظه، توصیه می شود.

-گریس با عدد NLGI برابر 1

گریس با عدد NLGI برابر 1 گریسی با قوام و با حالت فیزیکی خیلی نرم است و اگر بخواهیم قوام آنرا تشبیه کنیم در واقع شبیه به قوام رب گوجه فرنگی میباشد.  این گرید از گریس یک روان کننده عالی برای روانکاری یاتاقان ها، سوزن ها و رولبرینگ های چند ردیفه میباشد و بیشتر جهت استفاده در بلبرینگ چرخ خودرو ها و دربلبرینگ موتورهای الکتریکی، توصیه میگردد.  این گرید از گریس را میتوان با استفاده از تلمبه دستی گریس زنی و همچنین با کمک یک پمپ گریس مناسب انتقال این گرید استفاده نمود.

-گریس با عدد NLGI برابر 2

گریس با عدد NLGI برابر 2 گریسی با قوام کمی بیشتر از گریس با عدد NLGI برابر 1 است و هنوز از لحاظ فیزیکی حالت نرمی دارد.  اگر بخواهیم قوام این گرید از گریس را تشبیه کنیم، قوام آن در واقع شبیه به قوام کره بادام زمینی است.  این گرید از گریس خصوصا گریس لیتیومی آن، چند منظوره بوده و بسیار پر کاربرد است و برای اکثر کاربردهای صنعتی، دریایی و خودرویی توصیه میگردد و مثلا در بلبرینگ خودرو ها از آن استفاده میشود، گریس لیتیومی با عدد NLGI برابر 2 یک روان کننده عالی برای یاتاقان های ساده ایی است که تحت بار متوسط کار میکنند و یا با سرعت متوسط کار می کنند، همچنین این گرید از گریس، یک روان کننده خوب برای استفاده در اکثر کوپلینگ های انعطاف پذیر است. این گرید از گریس را نیز میتوان با استفاده از تلمبه دستی گریس زنی و همچنین با کمک یک پمپ گریس مناسب انتقال این گرید استفاده نمود.

-گریس با عدد NLGI برابر 3

گریس با عدد NLGI برابر 3 ظاهری نیمه جامد و تا حدی سفت دارد و اگر بخواهیم قوام این گرید از گریس را تشبیه کنیم، قوام آن در واقع شبیه به قوام کره است.  این گرید از گریس یک روان کننده رایج جهت استفاده در تجهیزات دریایی ،خودرو ها و تجهیزات کشاورزی میباشد، همچنین استفاده از این گرید گریس در یاتاقان چرخ ها، بلبرینگ های مهر و موم شده کارخانه و برخی کوپلینگ های انعطاف پذیر توصیه میگردد.  گریس های با NLGI برابر 3 خواص آب بندی و محافظت کنندگی خوبی در برابر آلودگی ها و عوامل خورندگی دارند و به همین بعنوان یک محاغظت کننده جهت محافظت از تجهیزات و سطوح مورد استفاده قرار میگیرند.  این گرید از گریس معمولا با استفاده از تلمبه گریس زنی در محل استفاده آن تزریق میشود.

بصورت کلی میتوان گفت، گریس های با عدد NLGI یک تا سه، در مقایسه با گریس های با عدد NLGI صفر تا سه صفر، در محدوده دمایی بالاتر و در مکان هایی که قطعات با سرعت های بیشتری کار میکنند، مثلا در یاتاقان ها، استفاده میشوند.

-گریس با عدد NLGI برابر 4

گریس با عدد NLGI برابر 4 از لحاظ قوام ،گریسی سفت محسوب میگردد و و اگر بخواهیم قوام این گرید از گریس را تشبیه کنیم، قوام آن در واقع شبیه به قوام ماست غلیظ یا بستنی است.  این گرید از گریس، یک ماده آب بند کننده و روان کننده مناسب و رایج برای روانکاری تجهیزات کشاورزی و پمپ های آب میباشد، همچنین این گریس، جهت استفاده در دستگاه هایی که قطعات آنها با سرعت زیاد حرکت می کنند (بعنوان مثال با سرعت بیش از 15000 دور در دقیقه) و با تحت فشار کاری نسبتا کم کار میکنند، مناسب میباشد.  این گرید از گریس، معمولا با استفاده از تلمبه گریس زنی در محل استفاده آن تزریق میشود.

-گریس با عدد NLGI برابر 5

گریس با عدد NLGI برابر 5، نسبت به گریس با NLGI برابر 4، نشت روغن یا جدایش روغن از گریس کمتری دارد.  وضعیت ظاهری این گریس به گونه ایی است که یک گریس خیلی سفت و با قوام محسوب میگردد و اگر بخواهیم قوام این گرید از گریس را تشبیه کنیم، قوام آن در واقع شبیه به قوام کرم کارامل غلیظ است. استفاده از این گرید از گریس چندان رایج نیست و بیشتر بعنوان ماده آب بند کننده، در محل هایی استفاده میگردد که مسئله جدا شدن روغن از گریس اهمیت چندانی ندارد، به عنوان مثال، در هدایت کننده های سقفی و در محل هایی که قطعات متحرک با سرعت بالا کار میکنند.

-گریس با عدد NLGI برابر 6

گریس با عدد NLGI برابر 6 یک گریس پر مصرف نیست.  این گرید از گریس، دارای بالاترین قوام در بین انواع گرید های گریس میباشد و از لحاظ ظاهری یک گریس خیلی سفت محسوب میگردد.  اگر بخواهیم قوام این گرید از گریس را تشبیه کنیم، قوام آن در واقع شبیه به قوام پنیر چدار است.  این گرید از گریس کمترین میزان نشت روغن یا جدایش روغن از گریس را دارد و به همین جهت مناسب استفاده در محل هایی هست که مسئله نشت روغن از گریس اهمیت چندانی ندارد.  از مهمترین موارد کاربرد دیگر این گربد از گریس استفاده جهت روانکاری بلوک های بالشی و یا جهت  استفاده در تجهیزاتی است گه دارای قطعات منحرک با سرعت بالا هستند.

لازم به ذکر است، گریس های با گرید 5 و 6 بدلیل سفتی بصورت مستقیم به محل استفاده از آن زده میشوند.

وبصورت کلی میتوان گفت ،گریس هایی با عدد NLGI در محدوده چهار تا شش، در زمره گریس های با قوام و سفتی بالا محسوب میشوند و عمدتا در تجهیزاتی بکار گرفته میشوند که گریس در معرض اصطکاک شدید و یا گرمای نسبتا زیاد قرار دارد.

در ادامه توضیخات فوق الذکر، میتوان در جدول زیر، به صورت دیگری، حالت فیزیکی و میزان سفتی انواع گریس با اعداد NLGI متفاوت را یکجا مشاهده نمود:

سخن پایانی

با توجه به توضیحات فوق، توصیه می نماییم ،گریس ورد نیاز خود را از برندها و شرکتهای معتبر خریداری نمایید تا مشخصات فنی گریس در حد استانداردها و بدون اشکال باشد و در این زمینه برای انتخاب و گزینش گریس های مناسب از بین گریسهای موجود در بازار، میتوانید از خدمات مشاوره کارشناسان فنی واحد فروش شرکت بازرگانی رجال استفاده نمایید.

تهیه و تدوین : واحد فنی شرکت بازرگانی رجال صنعت نهادگستر