در این مقاله درباره روغن انتقال حرارت، سریز نمودن این روغن و خطرات ناشی از نشت احتمالی روغن حرارتی بیشتر آشنا شوید:

روغن انتقال حرارت چیست و چه کاربردی دارد؟

روغن انتقال حرارت یک روغن پایدار است، که به عنوان واسطه انتقال حرارت طراحی شده است. در بسیاری از کاربردهای صنعتی گرمایش به طور غیرمستقیم با گردش روغن داغ از طریق مبدل حرارتی تامین می‌شود، بنابراین نقاط داغ کاهش می‌یابد و ایمنی فرآیند گرمایش افزایش می‌یابد.

بهترین مایع برای انتقال حرارت چیست؟

آب به دلیل ظرفیت گرمایی و رسانایی حرارتی بالا یکی از بهترین انتخاب ها برای انتقال حرارت است، ولی معایبی هم دارد که به همین دلیل در برخی موارد ترجیح داده میشود از روغن داغ به جای آب و بخار استفاده گردد.

آیا روغن بهتر از آب گرما را منتقل می کند؟ هم از روغن داغ و آب بصورت بخار میتوان برای گرمایش استفاده نمود سرعت انتقال حرارت در بخار بیشتر است ولی برخی مهندسین ترجیح میدهند بدلیل اینکه استفاده از بخار همراه است با فشار بالاتر و با زنگ زدگی از روغن داغ به جای بخار استفاده نمایند.

آیا امکان سرریز نمودن روغن انتقال حرارت وجود دارد؟ 

بله امکان سرریز نمودن روغن حرارتی وجود دارد.

اولين و ساده ترين علامت نشان دهنده نشت روغن داغ يا روغن حرارتی چيست؟

مشاهده دود حاصل از تماس روغن داغ با هوا  در زمان نشت روغن در محل نشت، اولين و ساده ترين علامت نشان دهنده شروع نشت روغن حرارتی ميباشد.

چگونه متوجه شويم مقدار نشت روغن حرارتی کم است يا زياد؟

اگر مقدار نشت روغن کم باشد، به نحوی که قطره روغن تشکيل نشود، در زمان نشت روغن داغ، بخشی از روغن داغ که سبکتر است در تماس با هوا سوخته و مقدار زيادی دود توليد مينمايد که با مشاهده دود، اپراتور ميتواند متوجه محل نشت روغن شود.

ولی اگر مقدار نشت روغن داغ زياد باشد، بصورتيکه  قطره روغن تشکيل شود، روغن راه يافته به بيرون در تماس با هوا، سرد شده.

و بدليل وجود فشارسيستم حرارتی پشت روغن، اين روغن به ذرات ريز تبديل و يه حالت اسپری در خواهد آمد و اپراتوربا ديدن فوران در محل اسپری شدن روغن ميتواند متوجه محل  نشت شود.

آيا نشت روغن حرارتی خطرناک است؟

از لحاظ ملاحظات ايمنی، نشت روغن حرارتی از يک سيستم حرارتی، در محيط های بسته، خطرناک و خطرساز ارزيابی ميگردد و به همين جهت توصيه می شود بخشی از سيستم حرارتی که در محيط های بسته قراردارد شامل لوله ها، پمپ ها و مخازن حتما مجهز به سيستم قوی تهويه هوا باشد تا در صورت بروز نشت روغن حرارتی  سيستم تهويه به سرعت دود يا ذرات روغن بحالت اسپری و پخش شده در فضا را به فضای باز  بيرون  منتقل نمايد.

سرریز روغن انتقال حرارت

چگونه ميتوان خطرات ناشی از نشت روغن داغ را کاهش داد؟

داشتن يک برنامه منظم تعمير و نگهداری سيستم حرارتی و اجراي آن ميتواند خطر نشت روغن را کاهش دهد يکی از معمول ترين محل های نشت روغن داغ در سيستم های حرارتی ، محل سيل های روی پمپ های گردش روغن داغ و محل اتصال فلنج ها می باشد.

که بدليل تحمل تنش های حرارتی، بايد بصورت مرتب توسط پرسنل تعمير و نگهداری  اتصالات سيل پمپ ها و پيچ و مهرهای قلنج ها سرکشی و آچار کشی شوند و لازم است در صورت نياز به تعوض واشرها از واشرهای نسوز و مقاوم به حرارت مثلا از جنس تقلون برای آب بند نمودن فلنج ها استفاده شود.

اشتباهات اپراتورها هم ميتواند منجر به نشت روغن گردد مثلا اشتپاه در باز گذاشتن شيرهای مخصوص تخليه روغن از سيستم حرارتی در مسيرهای انتقال روغن و يا چک نکردن سطح روغن در ظروف مخصوص انبساط روغن که به همين جهت بايد با آموزش و تذکر يه اپراتورها، دقت کار آنها را بالا برد تا  خطای اپراتوری منجر به نشت روغن داغ، به حداقل رسانيده شود.

وضعيت ايمنی انواع روغن های حرارتی از نقطه نظر آتشگير بودن چگونه ارزيابی و مقايسه ميشود؟

سه شاخص برای ارزيابی  انواع روغن های حرارتی از نقطه نظر آتشگير بودن وجود دارد که عبارتند از:

• نقطه خود اشتعالی (AUTOIGNITION POINT ) منظور از اين نقطه، حداقل دمايی است  که در آن دما  بخارات روغن در هوا  بدون تماس با هيچ منبع حرارتی ديگری مثل شعله يا جرقه، بصورت خودبخودی مشتعل ميگردد.
• نقطه آتش (FIRE POINT) منظور از اين نقطه، حداقل دمايی است  که در آن دما  بخارات روغن در هوا در  تماس با يک شعله  در بالای آن ، آتش گرفته و آتش بصورت مستمر ادامه ميابد.
• نقطه اشتعال يا فلاش(FLASH POINT) منظور از اين نقطه، حداقل دمايي است  که در آن دما  بخارات روغن در هوا در  تماس با يک شعله  در بالای آن ، در لحظه آتش گرفته  و خاموش ميشود يعنی آتش بصورت مستمر ادامه نميابد و به سرعت آتش خاموش ميگردد.

با مشخص نمودن  اين سه شاخص ميتوان وضعيت ايمنی انواع روغن های حرارتی از نقطه نظر آتشگير بودن را با يکديگر مقايسه  نمود و البته هر چه اين شاخص ها  اعداد بالاتری باشند  بدان معنی است که روغن مذکور ديرتر و در دمای بالاتری آتش ميگيرد و از لحاظ شاخص های  ايمنی، ايمنی بالاتری دارد.

آیا مخلوط کردن روغن موتور به موتور شما آسیب می رساند؟ (ویدئوی قسمت اول)

روغن های حرارتی سينتتيک ايمن تر هستند يا روغن های حرارتی با پايه طبيعی و مينرال؟

با توجه به توضيحات داده شده، روغن های سينتتيک چون از نظر شاخص های، نقطه خود اشتعالی، نقطه آتش و نقطه اشتعال يا فلاش، اعداد بالاتری دارند، در مقايسه با روغنهای طبيعی ايمن تر محسوب ميشوند.

سرریز روغن انتقال حرارت

در زمان سرریز نمودن روغن حرارتی باید به نکات زیر توجه شود:

• اولا حتی الامکان باید از همان روغنی که ابتدا سیستم حرارتی با آن پر شده است برای سرریز استفاده شود.
• دوما بهتر است قبل از سرریز یک نمونه از روغن حرارتی برای یک آزمایشگاه روغن معتبر ارسال گردد تا اگر عمر روغن تمام شده به جای سرریز کل روغن داخل سیستم تعویض گردد چون ادامه کار روغنی که کیفیت خود را از دست داده زیانبار است و سرریز نمودن روغن نو کمکی به افزایش کیفیت روغن در حال کار در حد قابل قبول نمی کند.
• سوما اگر از همان روغن اولیه در حال کار در سیستم حرارتی برای سرریز موجود نبود می توان نزدیکترین روغن معادل را با تایید کارشناسان آزمایشگاه روغن سرریز نمود.

جمع بندی:

روغن انتقال حرارت یا روغن حرارتی یا روغن داغ، اسامی مختلفی هستند که به این روغن صنعتی اطلاق می شود و این روغن یکی از انواع روغن های صنعتی است که توصیه میگردد با استفاده از مطالب ارائه شده در این مقاله به درستی انتخاب و از آن استفاده گردد و با رعایت نمودن نکات ایمنی از جمله نکات مربوط به نشت روغن حرارتی که به آن پرداخته شد، خطر آتش سوزی در سیستم های حرارتی را به حداقل رساند و از وقوع آتش سوزی های احتمالی جلوگیری نمود. کارشناسان شرکت بازرگانی رجال آماده ارائه خدمات مشاوره تخصصی در زمینه انتخاب، معادل سازی، استفاده و بهره برداری، انبارش و نگهداری، موارد تست و کنترل کیفی و موارد ایمنی و بهداشتی مرتبط با روغن های صنعتی و از جمله روغن حرارتی می باشند.