ضرورت استفاده از ضد یخ و چگونگی استفاده و نحوه تعویض آن:

در این مقاله، قصد داریم در مورد ضرورت استفاده از ضد یخ، انتخاب یک ضد یخ مناسب، چگونگی استفاده از آن و همچنین مناسبترین زمان تعویض ضد یخ خودروها صحبت نماییم و بهتر آن دیدیم که در ابتدا بیشتر با این ماده مورد نیاز خودروها آشنا شوید.

ضد یخ چیست؟

ضد یخ که در واقع مایع خنک کننده موتور خودرو ها است، مایعی محلول در آب است که ماده اصلی تشکیل دهنده آن ترکیبات شیمیایی از قبیل اتیلن گلیکول و یا پروپیلن گلیکول، به همراه برخی مواد افزودنی دیگرمیباشد و لازم به ذکر است در سال های اخیر استفاده از ماده پروپیلن گلیکول، به دلیل میزان سمیت کمتر آن، بیشتر توصیه میگردد.

ضد یخ زمانیکه به نسبت مناسبی به آب رادیاتور خودرو ها افزوده گردد، باعث میشوند تا نقطه انجماد آب رادیاتور کاهش قابل ملاحظه ایی یافته و در نتیجه آب رادیاتور در فصول سرد سال و یا در مناطق سرد سیر، تا دماهای خیلی پایینی یخ نزند و در فصول گرم سال و ئر مناطق گرمسیر نیز زمانیکه دمای آب رادیاتور به دمایی بالاتر از نقطه جوش آب میرسد، ضد یخ باعث میگردد از بجوش آمدن آب رادیاتور جلوگیری بعمل آورده شود.

لازم به ذکر است، عدم استفاده درست از ضد یخ و یا تعویض دیر هنگام آن میتواند منجر به خرابی بخش هایی از موتور خودروها گردد و لذا توصیه میگردد وضعیت ضدیخ خودرو بصورت مستمر توسط صاحبان خودروها کنترل شده و در زمان مناسبی نیز نسبت به تعویض آن اقدام گردد.

در سالهای ابتدایی شروع به تولید و عرضه خودرو ها، تنها از آب برای انتقال حرارت از موتور به رادیاتور استفاده می‌شد ولی محدود بودن فاصله بین نقطه انجماد آب (صفر درجه سانتی‌گراد) تا نقطه جوش آب (۱۰۰ درجه سانتی‌گراد) باعث میشد در دماهای بسیار پایین و یا بسیار بالا آب رادیاتور خودرو نتواند به وظیفه اصلی خود که انتقال حرارت از موتور به رادیاتور خودرو هست، عمل نماید و مشکلاتی را نیز برای موتور خودرو به وجود می آمد، به عنوان مثال در اثر سرمای زیاد و با یخ زدن آب رادیاتور، به موتور خسارت وارد میشد و یا در شرایط آب و هوایی گرم، آب رادیاتور به جوش آمده و سیستم خنک کاری موتور خودرو مختل میگردید، همچنین در اثر گرمای زیاد برخی از قطعات آلومینیومی موتوربیش از حد گرم شده و آسیب میدیدند.

ضرورت استفاده از ضد یخ و چگونگی استفاده

اما ضرورت استفاده از ضد یخ در موتور خودروها چیست؟

میتوان دلایلی که استفاده از ضد یخ در موتور خودروها را الزامی مینماید را به شرح زیر برشمرد:

1. پیشگیری از یخ زدگی آب رادیاتور در فصل‌های سرد سال که دمای هوا به زیر صفر درجه سانتیگراد میرود
2. انتقال حرارت موتور به رادیاتور با هدف کنترل دمای موتورخودرو در حد لازم
3. جلوگیری از خورندگی قطعات موتور و رادیاتور
4. افزایش دمای جوش آب در فصل ‌های گرم سال و جلوگیری از به جوش آمدن آب رادیاتور خودرو
5. جلوگیری از تشکیل رسوب در درون مسیرهای عبور آب رادیاتور در درون موتور خودروها

اکنون که ضرورت استفاده از ضد یخ روشن گردید، اولین سئوالی که به ذهن خطور مینماید این موضوع میباشد که با چه ترکیب درصدی آب و ضد یخ باید با هم مخلوط شوند و در ادامه به این موضوع میپردازیم.

مناسبترین ترکیب درصد ضد یخ و آب بستگی زیادی به شرایط آب و هوایی منطقه محل استفاده خودرو دارد و این ترکیب درصد تاثیر به سزایی بر عملکرد آب رادیاتور خواهد داشت. معمولا برای فهمیدن مناسبترین میزان ترکیب درصد اختلاط آب و ضد یخ، بهتر است به جداول مندرج در دفترچه راهنمای خودرو ها و یا به مطالب مندرج برروی برچسب روی ظروف بسته بندی ضد یخ ها مراجعه نمود و به گفته اغلب کارشناسان خودرو، نباید این ترکیب درصد کمتر از 35 درصد و بیش از 60 درصد باشد زیرا در این حالت، ضد یخ نمی‌تواند به وظیفه خود که کاهش نقطه انجماد (در زمستان) و افزایش دمای جوش آب (در تابستان) است به درستی عمل نماید.

معمولا کارشناسان خودرو توصیه مینمایند، آب مورد استفاده برای استفاده در رادیاتور خودرو، آب دی یونیزه یا سبک باشد و معمولا ترکیب درصد ۵۰ به ۵۰ به عنوان یک ترکیب عمومی، در شرایط آب و هوایی نرمال، توصیه میگردد. این میزان ترکیب توسط ضد یخ با پایه اتیلن گلیکول دمای انجماد آب رادیاتور را تا دمای منفی ۳۷ درجه سانتی‌گراد و با ضدیخ با پایه پروپیلن گلیکول تا دمای منفی ۳2 درجه سانتی‌گراد کاهش می‌دهد.

در زمان انتخاب و خرید ضد یخ، توجه به چه نکاتی اهمیت دارد؟

ضد یخ های زیادی در بازار وجود دارند و لازم است در زمان انتخاب و خرید ضد یخ، به برخی نکات مهم توجه کافی داشت تا از موتور خودروها به درستی بتوان محافظت نمود.

برخی از مهمترین نکات در این خصوص عبارتند از:

• از نظر شیمیایی، باید در شرایط دمایی بالا و همچنین در دماهای پایین، پایدار باشد.
• ضدیخ باید قدرت لازم برای کاهش دمای انجماد آب در سرما و افزایش دمای جوش آب در گرما را دارا باشد.
• در دماهای بالا ایجاد رسوب نکند و از قطعات موتور و رادیاتور در برابر خوردگی محافظت نماید.
• بر روی قطعات لاستیکی ورنگ بدنه خودرو اثر نامطلوبی نداشته باشد.
• ظرفیت مناسبی برای انتقال حرارت از موتور خودرو به رادیاتور را داشته باشد.
• کمترین میزان خاصیت سمی بودن را داشته باشد.
• کمترین قابلیت اشتعال را داشته باشد.
• بوی نامطلوب و آزار دهنده نداشته باشد.
• میزان کف آن تا حد امکان کم وجزئی باشد.
• ضریب انبساط حرارتی کمی داشته باشد.
• بر روی بسته بندی آن حتما علامت استاندارد درج شده باشد( استاندارد ملی ایرانISIRI 338).

ضرورت استفاده از ضد یخ و چگونگی استفاده

از سوالات متداول دیگری که در ذهن اکثر مصرف کنندگان ضد یخ شکل میگیرد این سئوال میباشد که مناسب ترین زمان تعویض ضد یخ چه زمانی است؟

به صورت کلی توصیه میگردد، هر ۱۰۰۰ کیلومتر (تقریباً هفته ایی یکبار) سطح آب رادیاتور مورد بررسی قرار گیرد و در صورت کاهش سطح آب رادیاتور، لازم است به اندازه لازم با محلول آب و ضد یخ نو جایگزین گردد، همچنین مشاهده مقادیر زیادی از آلودگی و دیده شدن مواد حاصل از خوردگی و زنگ زدگی نشان دهنده آن است که زمان تعویض ضد یخ در حال کار، فرا رسیده است. زمان تعویض ضدیخ، برای خودرو با کارکرد در شرایط نرمال، معمولاً سالیانه است و همچنین توصیه میگردد ً پس از طی مسافتی در حدود ۳۰۰۰۰ کیلومتر بهتر است که ضد یخ خودرو ها کلا تعویض گردد، البته در صورت رانندگی در شرایط سخت، زمان تعویض ضدیخ کاهش می‌یابد، اما شرایط سخت کاری برای یک خودرو به چه معنی است؟ موارد زیر برخی از مهمترین مواردی هستند که بعنوان شرایط سخت کاری برای یک خودرو لحاظ میشوند:

• بکسل کردن یک خودرو دیگر و یا یدک کشیدن یک کمپ
• استفاده از باربند حامل بارهای سنگین در مسافت‌های طولانی
• حرکت در جاده‌های با شیب تند
• طی کردن مکرر مسافت‌های کوتاه و یا مسافت‌های طولانی با سرعت‌های یکنواخت و پایین

برخی از مهمترین مواردی که در زمان تعویض ضد یخ خودرو توصیه میگردد مورد توجه قرار گیرند، عبارتند از:

• رنگ ضدیخ ربطی به کیفیت آن ندارد و هرگز نباید ضد یخ‌های مختلف را به سبب همرنگ بودن با هم مخلوط نمود.
• هرگز زمانی که موتور داغ است، درب رادیاتور را باز نکنید زیرا در این حالت رادیاتور تحت فشار است، لذا توصیه میگردد، در زمان داغ بودن موتور خودرو، اجازه داده شود تا ابتدا موتور خودرو مقداری خنک شده و سپس درپوش رادیاتوررا یک دور بچرخانید و در صورت سرریز شدن مایع خنک کننده درپوش را مجدداً ببندید تا زمانی که موتور به طور کامل خنک شود و بعد درپوش را باز نمایید.
• در زمان تعویض ضد یخ خودورو قبل از ریختم ضد یخ نو، بهتر است مسیر و مجاری عبور ضد یخ مورد بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم از شوینده رادیاتور استفاده گردد تا آلودگی ها و رسوبات به جا مانده از ضد یخ کارکرده قبلی در کل سیستم گردش ضد یخ در خودرو پاک شده و تخلیه شود.
• در زمان ریختن ضد یخ نو در رادیاتور خودرو توصیه میگردد، ابتدا مقداری مساوی آب نرم یا دی یونیزه را با ضد یخ مخلوط کرده و سپس مخلوط آب و ضد یخ را به درون رادیاتور بریزید و معمولا و در شرایط نرمال، مناسب ترین نسبت برای مخلوط کردن آب و ضدیخ نسبت یک به یک است.
• درصورتیکه در زمان بازدیدهای دوره ایی آب رادیاتور خودرو، متوجه شدید که رادیاتور اصطلاحا آب کم مینماید بهتر است ابتدا از آب بند بودن در پوش رادیاتور اطمینان حاصل نمایید و در صورت خراب بودن آن نسبت به تعویض درب رادیاتور اقدام نمایید و در صورتیکه درب رادیاتور سالم بود ولی هنوز دیده شود که رادیاتور آب کم میکند، توصیه میگردد با آزمون فشار، محل نشت آب رادیاتور شناسایی شده و نسیت به رفع نشت اقدام گردد.
• معمولا و در شرایط نرمال، مناسب ترین نسبت برای مخلوط کردن آب و ضدیخ نسبت یک به یک است.
• هر چند اضافه نمودن الکل های نظیر اتانول و متانول به آب باعث کاهش نقطه انجماد آب میگردد ولی هرگز نباید این الکل ها به آب رادیاتوراضاقه گردند زیرا این الکل ها میتوانند باعث خسارت به موتور خودروها گردند.

ضرورت استفاده از ضد یخ و چگونگی استفاده

همچنین توصیه میگردد در صورت عدم استفاده از خودرو به مدت طولانی، باز هم، نسبت به تعویض ضد یخ خودرو اقدام گردد.

آیا ضد یخ خودروهای دیزلی سنگین و نیمه سنگین با ضد یخ خودرو های سبک بنزینی متفاوت میباشد؟

در سالهای اخیر، شرکتهای تولید کننده ضد یخ تلاش نموده اند تا کیفیت ضد یخ های تولیدی خود را بالاتر ببرند و به همین جهت اقدام به تولید ضد یخ هایی ویژه، برای خودروهای دیزلی سنگین و نیمه سنگین و برای خودرو های سبک بنزینی، به صورت جداگانه نموده اند و به عنوان مثال میتوان به دو محصول از شرکت نفت بهران اشاره نمود که ضد یخ بهران بهمن را با رنگ سبز و ویژه خودرو های سبک بنزینی در ظروف 1 و 4 لیتری و بشکه های 208 لیتری و ضد یخ بهران دی را با رنگ آبی، ویژه موتور های دیزلی سنگین و نیمه سنگین، در ظروف 20 لیتری و بشکه های 208 لیتری تولید نموده است.

سخن پایانی:

استفاده از ضدیخ با برندهای معتبر، برای تمام فصول سال الزامی است و انتخاب درست یک ضد یخ مناسب و معتبر باعث افزایش طول عمر موتور خودرو شما میگردد.

جهت دریافت مشاوره رایگان و خرید ضد یخ مناسب و با برند های معتبر، همواره میتوانید با کارشناسان واحد فروش شرکت بازرگانی رجال تماس گرفته و از راهنمایی و خدمات مشاوره این کارشناسان بهره ببرید.